[cmsmasters_row data_shortcode_id=”ky5tt7j2id” data_padding_bottom_mobile_v=”0″ data_padding_top_mobile_v=”0″ data_padding_bottom_mobile_h=”0″ data_padding_top_mobile_h=”0″ data_padding_bottom_tablet=”0″ data_padding_top_tablet=”0″ data_padding_bottom_laptop=”0″ data_padding_top_laptop=”0″ data_padding_bottom_large=”0″ data_padding_top_large=”0″ data_padding_bottom=”50″ data_padding_top=”0″ data_bg_parallax_ratio=”0.5″ data_bg_size=”cover” data_bg_attachment=”scroll” data_bg_repeat=”no-repeat” data_bg_position=”top center” data_color=”default” data_bot_style=”default” data_top_style=”default” data_padding_right=”3″ data_padding_left=”3″ data_width=”boxed”][cmsmasters_column data_width=”1/1″ data_shortcode_id=”r05kmlo58s” data_animation_delay=”0″ data_border_style=”default” data_bg_size=”cover” data_bg_attachment=”scroll” data_bg_repeat=”no-repeat” data_bg_position=”top center”][cmsmasters_text shortcode_id=”953acw6bi8″ animation_delay=”0″]
Agresywne zachowanie związane ze spożywaniem alkoholu jest to powszechny problem niosący za sobą osobiste cierpienia. Wiąże się on z wysokimi kosztami społeczno – ekonomicznymi. Przyjmuje się, że około 1/3 aktów przemocy są popełniane po alkoholu. Zmiana osobowości po alkoholu następuję na podstawie różnych czynników.
Przyczyny agresji po alkoholu
Agresja alkoholowa jak sama nazwa wskazuję powstaję po ostrym długookresowym spożywaniu alkoholu, lecz sprzyjają jej też deficyty poznawcze występujące przy okazji długotrwałego picia. Przyczyną mogą być wcześniejsze doświadczenia przemocy w sytuacjach związanych z piciem. Osoby, u których następuje zmiana osobowości po alkoholu są mniejszością. Z drugiej strony w 15% do 43% przyczyną samobójstw jest nadużywanie alkoholu i uzależnienia. Badania wykazały, że skłonność do agresji nie zależą tylko od czynników neurobiologicznych. Przyczyniają się do niej też osobiste oczekiwania co do alkoholu i jego skutków, warunki środowiskowe z dzieciństwa. W szczególności, gdy dochodziło do dyskryminacji, prześladowań i wykluczenia oraz gwałtownych sytuacji domowych. Na układ serotoninergiczny i inne neuroprzekaźniki szczególnie odgrywają zależności pomiędzy genami a środowiskiem.
Według Światowej Organizacji Zdrowia spośród wszelkich substancji psychoaktywnych to spożywanie alkoholu najbardziej przyczynia się do występowania agresji. Przeprowadzone badania epidemiologiczne udowodniły zmianę osobowości po alkoholu. Agresja po alkoholu przynosi każdego roku znaczne cierpienie i koszty społeczno – ekonomiczne. W około połowie brutalnych przestępstw i napaści seksualnych decydującą role odgrywa zmiana osobowości po alkoholu. Statystyki w Niemczech wskazują, że 33% wszystkich aktów przemocy popełniają ludzie po spożyciu alkoholu. Natomiast w USA około 3 mln ofiar brutalnych napaści zgłaszają, że napastnicy byli po spożyciu alkoholu.
Przyczyną zmiany osobowości po alkoholu jest nie tylko ostre spożycie alkoholu ale też przewlekłe spożycie i uzależnienie. Przeprowadzono różne badania badające zjawisko agresji po alkoholu i zgodnie wykazują one, że problem ten dotyczy do około 50% uzależnionych. Analizując wyniki badań zależności długotrwałego picia alkoholu a przemocą wykazują one, że osoby upijające się co najmniej raz roku dopuszczają się przemocy dwa razy częściej niż osoby spożywające alkohol w sposób umiarkowany.
Agresja wybiórcza
Zadać możemy sobie pytanie, dlaczego tylko niektóre osoby doświadczają agresji alkoholowej. Jeden z modeli wyjaśnia nam, że u osoby pod ostrym wpływem alkoholu zostają zakłócone funkcje poznawcze. W tym kontekście zaburzenie zmiennych poznawczych związane jest z manifestacją agresji alkoholowej i to dotyczy wszystkich spożywających alkohol, nie tylko uzależnionych. Zmienne te obejmują:
- Funkcje wykonawcze – kontrola, hamowanie zachowań,
- Kontrola uwagi,
- Przetwarzania uwagi,
- Różne oczekiwania co do następstw picia alkoholu,
- Doświadczenie z bliskimi ludźmi przejawiającymi agresję alkoholową, odgrywa bardzo ważną role w występowaniu agresji alkoholowej.
Wysunięta hipoteza w 1980 roku ogłasza, że alkohol ma wpływ na funkcje mózgu, które odpowiadają za hamowanie i kontrole zachowań. Według niej następuje zmiana osobowości po alkoholu i wystąpienie agresji poprzez wpływanie na samoregulację, uwagę, przetwarzanie informacji oraz podejmowanie decyzji. Alkohol zawęża skupienie uwagi i następuję krótkowzroczność alkoholowa. Przypadkowe zdarzenie jak na przykład wpadniecie na kogoś jest interpretowane jako przypuszczalny atak. Wówczas pomniejszane są interpretację hamujące agresje, że było to nieumyślne zdarzenie oraz postrzeganie długookresowych konsekwencji agresywnego zachowania.
O terapii alkoholowej dowiesz się na naszej podstronie: Terapia uzależnień
Neurobiologia a agresja po alkoholu
Neurobiologia przychodzi nam z pomocą, aby zrozumieć agresję alkoholową i dlaczego nie wszyscy jej doświadczają. Przeprowadzone badania naczelnych i wpływ stresu społecznego (istotnych dla ludzi) i jego wpływ na ośrodkowy układ nerwowy. Dowiedziono, że różnice w neurotransmisji serotoninergicznej oraz wpływ zewnętrznego środowiska są ważnym czynnikiem powodującym skłonność do agresji po alkoholu. Wykazano, że wyizolowanie społeczne w dzieciństwie miało wpływ na przemianę serotoniny co skutkowało rosnącą impulsywnością, agresją i spożywaniem alkoholu. Zmiany te są wykrywane również w wieku dorosłym. Inne badania wykazały, że zwierzęta wychowywane bez rodziców zachowywały się bardziej agresywnie im większe miały zmiany w układzie serotoninergicznym i następował mniejszy transport serotoniny. Zmiany te stwierdzono tylko u niektórych osobników z określonym składem genetycznym.
Przemiana serotoniny jest powiązana z poziomem zahamowania metabolizmu przedczołowego wywołanego alkoholem. U naczelnych o mniejszej przemianie serotoniny obniża się działanie uspokajające alkoholu. Brak objawów lub niski poziom zatrucia alkoholem może decydować o tym, że dana osoba ma skłonności do nadmiernego spożycia alkoholu z powodu braku znaków ostrzegawczych, gdy spożyje nadmierną ilość. Badania na małpach udowodniły, że osobniki z niskim metabolizmem serotoniny i powiązanymi zmianami neurotransmisji serotoninergicznej chętniej sięgały po swobodnie dostępny alkohol. Wyniki te potwierdziły się również u ludzi. Oznacza to, że genetyczne uwarunkowania do zachowań stresowych, prowadzących do obniżenia neurotransmisji serotoninergicznej wraz z uwarunkowaniami środowiskowymi może prowadzić do spożywania przesadnych ilości alkoholu i przejawianiu symptomów agresji alkoholowej.
Agresja po alkoholu – teorie społeczne
Oczekiwania co do efektów spożycia alkoholu ma również wpływ wystąpienie zachowań agresywnych. Zapisane są ona jako schematy pamięci i aktywowane po wypiciu alkoholu. Osoby okazjonalnie pijące oczekują działania uspokajającego alkoholu natomiast nadużywające efektu pobudzającego, który może prowadzić gwałtownych zachowań. Zachowania agresywne są widoczne również u dzieci, które same nie mają doświadczeń z alkoholem, ale doświadczają takich zachowań w rodzinie lub za pośrednictwem mediów.
Innymi czynnikami wpływającymi na zmianę osobowości po alkoholu są miedzy innymi:
- Chęć poszukiwania doznań,
- Płeć – to mężczyźni maja większą skłonność do agresji po alkoholu,
- Drażliwa osobowość,
- Brak empatii,
- Spożywanie alkoholu jako mechanizmu radzenia sobie ze stresem oraz przekonanie, że agresja jest dopuszczalna.
W badaniu przeprowadzonym w 2001 roku przebadano 150 pacjentów szpitala ogólnego wykazujących świadome samookaleczanie. Czterdziestu z nich zgłosiło nadużywanie alkoholu lub chorobę alkoholową. Nadużywanie jest drugą po depresji przyczyną samobójstw.
Inne badania wykazały u osób pijących problemowo, że częstotliwość zachowań agresywnych zwiększała się po ostrym piciu. W dwóch badaniach przeprowadzonych na osadzonych w więzieniach stwierdzono, że ostre picie alkoholu zwiększa prawdopodobieństwo przestępstw związanych z agresją. Biorąc po uwagę wcześniejsze wzorce picia przez dwanaście miesięcy były one podobne u osadzonych wykazujących agresje po alkoholu jak i nie wykazujących. W kolejnym badaniu wykazano, że znacznie częściej dochodzi do kłótni w związkach, gdzie uzależnieni mężczyźni ostro piją w ciągu dwunastu godzin poprzedzających konflikt. Wnioskować można, że ostre picie w większym stopniu przyczynia się do powstania agresji alkoholowej.
Udowodniono, że u pacjentów poddających się terapii poziom agresji maleje. W grupie badanych pacjenci uzależnieni stosowali czterokrotnie częściej przemoc niż osoby zdrowe. Natomiast po roku leczenia wskaźnik ten znacznie malał, gdy osoby te utrzymywały trzeźwość. Spadek był znaczny i gdy na początku przemocy dopuszczało się 56% badanych to po roku leczenia już 25%. Jednak, gdy leczenie przyniosło oczekiwane skutki i badani utrzymywali abstynencję wskaźniki spadły do 15% i nie różniły się od osób nieuzależnionych.
Agresja po alkoholu – terapia
Przeprowadzone badania nie przynoszą do tej pory pełnego obrazu procesu powstawania agresji alkoholowej. Nadal jest potrzeba prowadzenia badań, aby zgłębić problem. W przeprowadzonych badaniach udowodniono, że w tradycyjnej terapii uzależnień trening poznawczy wspiera powrót do zdrowia. Warto wspomnieć, że danymi podawanymi w wynikach badań są raczej dane mówiące o długości abstynencji a nie zmiana osobowości po alkoholu. Zakłada się, że treningi poznawcze pozwalają pacjentom poprawić umiejętność łatwiejszego przyswajania wiedzy oraz przetwarzania informacji. Daje to im lepsze wykorzystywanie metod radzenia z sytuacjami prowokacyjnymi i tłumienie impulsu.
Osoby uzależnione leczone z agresji po alkoholu większą wagę przywiązują do nagrody po spożyciu alkoholu niż do późniejszych konsekwencji w postaci uszczerbku na zdrowiu. Trening poznawczy pomaga w dostrzeżeniu długotrwałych efektów utrzymania abstynencji po postaci np. poprawy stanu zdrowia.
Możliwa jest też terapia agresji alkoholowej farmakologicznie. Wykazano bowiem, że farmakologiczne podniesienie poziomu serotoniny stosując leki przeciwdepresyjnymi powoduję zmniejszenie uczucia niepokoju i zagubienia. Lek bardziej zmniejszył niepokój i zagubienie niż samo uczucie agresji. Pozwala to przypuszczać, że zmniejszenie agresji następuję w wyniku zmniejszenia zagubienia.
[/cmsmasters_text][/cmsmasters_column][/cmsmasters_row]
